Perspektywa dłużnika-konsumenta
1. Relacja wierzyciel – firma windykacyjna
Wierzyciela z firmą windykacyjną łączy zazwyczaj umowa zlecenia czynności windykacyjnych.
Całościowa procedura zlecenia windykacji patrz: Windykacja na zlecenie – perspektywa wierzyciela [link].
W ramach windykacji polubownej można podejmować wobec Ciebie działania takie jak:
- wysyłanie wezwań do zapłaty,
- kontakt mailowy, telefoniczny, poprzez czat,
- wizyty w miejscu zamieszkania, stałego pobytu, zameldowania (windykacja terenowa), negocjacje spłaty długu,
- propozycje zawarcia ugody czy porozumienia,
- wywiad gospodarczy (ustalanie majątku),
- informowanie o środkach, które może podjąć wierzyciel w przypadku dalszego unikania spłaty np. umieszczenie danych dłużnika na giełdzie długów lub przekazanie danych do biur informacji gospodarczych, czy też o dalszych działaniach mających na celu uzyskanie spłaty na drodze sądowej.
-
-
2. Pierwszy kontakt firmy windykacyjnej
Zgodnie z dobrymi praktykami pierwszą czynnością firmy windykacyjnej powinno być wysłanie do Ciebie wezwania do zapłaty.
Wezwanie powinno zawierać:dane wierzyciela,
- dane firmy windykacyjnej prowadzącej sprawę, w tym dane do kontaktu,
- opis długu: tytuł, termin zapłaty, dane faktury: numer i data wystawienia (jeżeli została wystawiona),
- wysokość należności głównej plus kwotę zaległych odsetek i datę rozpoczęcia ich naliczania – całkowita
- kwota należności do zapłaty,
- termin do zapłaty długu,
- rachunek bankowy dla dokonywania spłat.
-
-
Kiedy firma windykacyjna działa jako wierzyciel wtórny (nabyła dług od poprzedniego wierzyciela) lub działa w jego imieniu, powinna przekazać informacje o sposobie nabycia długu, czyli np. o dokonanym przelewie wierzytelności.
Firma kierując wezwanie do zapłaty może korzystać z różnych form komunikacji, w tym przy pomocy nowych rozwiązań technologicznych, takich jak komunikator i czat.
W przypadku wezwań listownych, tak jak i dalszej korespondencji wysyłanej pocztą, powinny być one kierowane na adres wskazany jako adres do korespondencji, a w przypadku braku takiego wskazania pismo może zostać wysłane na adres zamieszkania, stałego pobytu lub zameldowania. Przy wykorzystaniu komunikacji za pomocą poczty tradycyjnej, firma powinna zadbać o to, aby treści znajdujące się na kopercie nie naruszały Twojego dobrego imienia, a także nie zawierały informacji sugerujących istnienie długu. Może jednak umieszczać swoje oznaczenia i znaki graficzne, jak np. logo.
3. Dalsza komunikacja
Firma windykacyjna może kontaktować się z Tobą, wykorzystując przy tym różne kanały komunikacji (monit listowny – przesyłka polecona, sms, e-mail, komunikator, czat itp.).
Celem windykatora jest odzyskanie wierzytelności, uzyskanie informacji przydatnych do podjęcia decyzji o celowości i sposobie prowadzenia dalszych czynności, w szczególności informacji dotyczących Twojej sytuacji majątkowej i osobistej, a także dążenie do polubownego zakończenia sprawy. Windykator nie może udzielać żadnych informacji dotyczących długu osobom trzecim bez wyraźnej Twojej zgody.
Firma windykacyjna w uzgodnieniu z wierzycielem ma prawo wpisać dłużnika do rejestru BIGu (biura informacji gospodarczej). Warunkiem jest upływ co najmniej 30 dni od terminu płatności, a łączna kwota długu powinna wynosić co najmniej 200 zł. Na miesiąc przed dokonaniem takiego wpisu firma powinna poinformować Cię w wezwaniu do zapłaty o zamiarze przekazania Twoich danych do BIG. Wpis do BIGu skutkuje udostępnieniem informacji gospodarczej instytucjom finansowym, jak banki, firmy leasingowe, telekomunikacyjne, faktoringowe, ale także innym podmiotom, które o taką informację zapytają przez system informatyczny BIGu.
Windykator przestrzegający Zasad Etyki Polskiego Związku Zarządzania Wierzytelności może prowadzić rozmowy telefoniczne w dni powszednie od poniedziałku do piątku pomiędzy godz. 07:00 a godz. 21:00, a w soboty pomiędzy 8:00 a 20:00.
Windykator prowadząc rozmowę telefoniczną powinien przedstawić się imieniem i nazwiskiem oraz wskazać firmę, którą reprezentuje.
Pracownik windykacji nie może przekazać w rozmowie informacji dotyczących długu i jego tytułu przed zweryfikowaniem Twojej tożsamości. Windykator musi mieć pewność, że rzeczywiście rozmowa prowadzona jest z dłużnikiem, a nie z osobą trzecią.
Firma windykacyjna może wysyłać kolejne wezwania do zapłaty, powinny one zawierać informacje pozwalające na identyfikację wierzytelności oraz aktualną wysokość długu.
Windykator przestrzegający Zasad Etyki Polskiego Związku Zarządzania Wierzytelnościami może podejmować czynności windykacyjne (wizyty) w miejscu Twojego zamieszkania, stałego pobytu, zameldowania w dni powszednie od poniedziałku do piątku od godziny 07:00 do godziny 21:00, a w soboty od godziny 08:00 do godziny 20:00.
Windykator podczas wizyty zobowiązany jest do przedstawienia się imieniem i nazwiskiem, wskazania firmy, którą reprezentuje, oraz okazania na Twoje żądanie legitymacji lub innego dokumentu świadczącego o jego upoważnieniu do reprezentowania tej firmy oraz zakresu tego upoważnienia, wskazania zadłużenia i jego tytułu.
Jeżeli chcesz przekazać kwotę na spłatę długu, windykator przyjmując wpłatę gotówkową powinien wystawić pokwitowanie zawierające datę przyjęcia wpłaty, wpłaconą kwotę pieniężną, podpis windykatora, czytelnie wskazane imię i nazwisko, oznaczenie firmy oraz numer sprawy, na poczet której przyjmowane są środki pieniężne.
4. Negocjacje spłaty
Celem firmy windykacyjnej jest odzyskanie długu w ramach negocjacji. Firma posiadając odpowiednie informacje o Twojej sytuacji finansowej i innych okolicznościach, może dopasować rozwiązanie, w tym rozłożyć spłatę na raty, a nawet umorzyć część należności. Firmie zależy na szybkiej spłacie długu, jest gotowa do rozmowy i zaproponowania korzystnych warunków spłaty. Niektóre z firm mogą powierzyć Tobie opracowanie własnego harmonogramu spłaty i przedstawienie propozycji terminów zapłaty poszczególnych rat.
4a. W przypadku potwierdzenia zobowiązania
Firma windykacyjna negocjuje jednorazową spłatę – co kończy sprawę – lub uzgadnia spłatę ratalną (uzgadnia harmonogram spłaty). Może również pośredniczyć (jeżeli działa na zlecenie) w zawarciu ugody między Tobą a wierzycielem.
Firma nadzoruje płatności aż do pełnej spłaty wierzytelności lub dotrzymania postanowień zawartej ugody.
Uznanie to złożone oświadczenie, w którym potwierdza się istnienie obowiązku spłaty długu. Może przyjąć zarówno formę pisemną, jak i ustną np. podczas rozmowy telefonicznej z pracownikiem firmy windykacyjnej czy wierzycielem. Jako uznanie długu traktuje się także podjęcie czynności, świadczących o chęci zapłaty zadłużenia, może to być np. skierowanie prośby o rozłożenie płatności na raty lub o przedłużenie terminu na dokonanie zapłaty. W momencie uznania długu następuje przerwanie biegu przedawnienia. Po takiej przerwie rozpoczyna się on od nowa.
Prośbę o rozłożenie płatności na raty można przedstawić zarówno w piśmie, wiadomości mailowej, czy podczas rozmowy telefonicznej. Ważne, aby ostateczne ustalenia dotyczące harmonogramu spłaty zawrzeć na piśmie. Jeżeli wysyłasz wniosek w wiadomości mailowej upewnij się, że wiadomość została dostarczona do właściwego odbiorcy. Poproś o potwierdzenie jego otrzymania.
We wniosku o rozłożenia na raty powinno się zawrzeć poniższe informacje:
- data i miejsce (miejscowość, miasto) sporządzenia wniosku,
- swoje dane tj. imię, nazwisko, adres,
- tytuł pisma, wskazujący, że chodzi o wniosek o rozłożenie płatności na raty,
- właściwa treść wniosku np. „Zwracam się z prośbą o rozłożenie płatności na raty…”,
- podstawa długu (np. umowa, faktura), wysokość długu i pozostała część do spłaty,
- propozycja rozłożenia płatności: kwoty i/lub proponowane daty płatności, liczba rat,
- uzasadnienie, w którym możesz wskazać powody związane np. z Twoją sytuacją finansową, zawodową, zdrowotną, możesz także załączyć dokumenty potwierdzające te okoliczności,
- czytelny podpis.
4b. W przypadku braku potwierdzenia zobowiązania lub odmowa spłaty
Brak potwierdzenia zobowiązania lub odmowa spłaty nie wstrzymuje działań windykacyjnych. Firma kontynuuje czynności, weryfikuje posiadane adresy i dane do kontaktu. W przypadku, gdy firma planuje podjąć kroki prawne, powinna poinformować Cię o możliwości rozpoczęcia postępowania o zapłatę.
Jeżeli uważasz, że Twój dług jest przedawniony możesz przekazać taką informację firmie windykacyjnej wraz z dokumentacją potwierdzającą ten fakt, jednakże powinieneś wiedzieć, że wierzyciel nadal ma prawo do oczekiwania zapłaty i dochodzić jej na drodze polubownej. Przedawnienie oznacza, że nie można dochodzić spłaty na drodze sądowej, ale zobowiązanie nadal istnieje.
Pamiętaj, że pewne czynności takie jak: uznanie długu, skierowanie sprawy do sądu lub egzekucji, zawarcie z wierzycielem ugody co do terminu spłaty długu, rozłożenie długu na raty, czy wszczęcie mediacji przerywają bieg przedawnienia. Po każdej takiej przerwie, rozpoczyna się on na nowo.
Jeżeli w komunikacji z firmą windykacyjną wskażesz, że masz wątpliwości, czy dług będący przedmiotem sprawy istnieje, firma windykacyjna powinna zweryfikować posiadane informacje i dokumentację. Na poparcie twierdzeń przekaż dokumenty, które mogłyby świadczyć o braku podstaw do dochodzenia długu (np. płatność została już uregulowana i posiadasz potwierdzenie spłaty długu). Firma może również skierować do Ciebie prośbę o przesłanie dodatkowych informacji w celu przeprowadzenia dokładnej analizy dokumentacji.
Jeżeli zgodnie z prawem, brak jest podstaw do dochodzenia wierzytelności, firma powinna zaprzestać prowadzenia dalszych czynności windykacyjnych i skontaktować się z wierzycielem w celu wyjaśnienia sprawy. Jeżeli jednak na podstawie analizy zebranej dokumentacji okaże się, że dług istnieje, firma powinna wskazać Ci powody odrzucenia Twoich argumentów.
5a. W przypadku spłaty długu
Spłata długu oznacza spłatę wierzytelności wraz z dodatkowymi kosztami związanymi z naliczonymi odsetkami. Na Twój wniosek, firma windykacyjna powinna potwierdzić całkowitą lub częściową spłatę zobowiązania. Jeżeli nastąpiła spłata części (np. tylko należności głównej) firma windykacyjna może prowadzić dalsze czynności w celu uzyskania całej kwoty, również domagać się ich spłaty w sądzie cywilnym.
5b. W przypadku braku spłaty długu
Jeśli nadal występuje brak płatności, firma windykacyjna w uzgodnieniu z wierzycielem może prowadzić dalsze czynności windykacyjne, jak również może skierować sprawę na drogę sądową. Celem postępowania jest uzyskanie nakazu zapłaty, a następnie rozpoczęcie czynności egzekucyjnych przez komornika.